Boris Jeltsin
Boris Jeltsin staat vooral bekend als om het in 1991 begonnen eerste presidentschap van de Russische Federatie. Geboren als Nikolajevitsj Jeltsin op 1 februari 1931, heeft hij in zijn politieke carrière veel controversiële rollen gespeeld.
Van populair naar impopulair
Eind jaren 80 genoot Jeltsin grote populariteit binnen Rusland. Deze werd echter behoorlijk aangetast door politieke en economische crisis in de loop van de jaren 90. Onder andere hierdoor werd zijn reputatie flink besmeurd tijdens zijn presidentschap en moest hij toezien hoe zijn impopulariteit op grote schaal groeide en hij met de staart tussen de benen zijn ambt moest verlaten.
Er as zowel kritiek als lof voor de rol die hij speelde bij de ontmanteling van de Sovjet-Unie en hoe hij heeft bijgedragen aan het omvormen van Rusland tot een democratie met nieuwe economische en politieke vrijheden. Daarentegen waren er ook beschuldigingen dat hij zich schuldig maakte aan economisch wanbeheer, corruptie en ongelijkheid liet gebeuren en dat hij zelfs de positie van Rusland als wereldmacht probeerde te ondermijnen.
Biografie
Jeltsin komt uit een boerenfamilie in Boutka, Oeral Oblast. Hij studeerde aan de Oeral Staats Technische Universiteit, waarna hij ging werken in de bouw. Ook sloot hij zich aan bij de Communistische Partij, waar hij omhoog klom tot hij in 1976 eerste secretaris van het partijcomité van de Sverdlovsk Oblast werd. In eerste instantie was hij voor de perestrojka-hervormingen van Sovjetleider Mikhail Gorbatsjov, maar later uitte hij veel kritiek op deze hervormingen, en ging hij staan voor een meerpartijendemocratie.
Hij nam in 1987 ontslag bij het regerende Politbureau van de partij, waarmee hij zijn anti-establishment reputatie kreeg. In 1991 werd hij verkozen tot president van de Russische Federatieve Socialistische Sovjetrepubliek (RSFSR). Door bondgenootschappen te sluiten met verschillende niet-Russische nationalistische leiders, speelde hij een cruciale rol in de ontbinding van de Sovjet-Unie. Hiermee werd de RSFSR een onafhankelijke staat: de Russische Federatie.
Economie
De economie van Rusland werd onder leiding van Jeltsin geleidelijk veranderd in een kapitalistische markteconomie. Dit deed hij middels een marktkoers voor de roebel en economische schoktherapie. Hij zette zich in voor landelijke privatisering en opheffing van de prijscontroles, met economische volatiliteit en inflatie tot gevolg.
Deze economische omwentelingen stelden een handjevol oligarchen in staat om de meerderheid van de nationale bezittingen en rijkdommen te bemachtigen, waar internationale monopolies de markt begonnen te domineren.